Jezioro Rożnowskie - oficjalna strona Dziobaka

Uważany za najpiękniejszą górską rzekę Polski Dunajec przegrodzony został trzema zaporami w Czorsztynie, Rożnowie i Czchowie. Źródła Dunajca znajdują się w Tatrach, biorące tu swój początek Czarny i Biały Dunajec uważane są za równorzędne odcinki tej rzeki. O ujarzmieniu kapryśnego, powodującego groźne powodzie Dunajca zaczęto myśleć już pod koniec I Wojny Światowej, jednak dopiero tragiczna w skutkach powódź w lipcu 1934 r. spowodowała przyspieszenie decyzji. Realizacja projektu zapory w Rożnowie (opracowanego w latach 1920-30 w Biurze Dróg Wodnych Ministerstwa Komunikacji pod kierownictwem prof. Karola Pomianowskiego) rozpoczęła się w lutym 1935, napełnianie zbiornika rozpoczęto w drugiej połowie 1941 r., a jego całkowite napełnienie miało miejsce w 1943 r. po letnich wezbraniach. Zapora stanęła w poprzek pętli Rożnowskiej, w przepięknej dolinie. Żelazno-betonowa zapora ma 550 m długości, jej szerokość w koronie wynosi 9 m, a wysokość 32.5 m. Miejsce w którym stanęła zapora owiane było złą sławą. Z burzliwej toni wąskiego przesmyku sterczały kamienie - samorody, zwane przez ludność diabelskim mostem. Na ich grzbiecie i zdradliwych progach rozpruwały się tratwy, rozlatywały się łodzie. Kamienie znalazły się tu, jak głosi legenda, za sprawą diabła, który usiłował zbudować most, bowiem założył się z pewnym chłopem, że przejdzie Dunajec suchą nogą. Wyłamywał więc diabeł kamienie z gór, znosił je nad rzekę i rzucał w topiel. Lecz dzieła swego nigdy nie mógł dokończyć, bo choć zakład zawarto na 30 lat, praca musiała być wykonana w ciągu jednej nocy i ukończona o wschodzie słońca. A właśnie o wschodzie pasący owce chłop śpiewał Zawitaj ranna jutrzenko i słowa tej pieśni wytrącały głazy z diabelskich szponów. Po nie ukończonym diabelskim moście nie ma dziś śladu stoi tu zapora.

Jezioro Rożnowskie, zarysem przypominające nieregularne S, liczy od 18 do 20 km długości, zależnie od stanu wody oraz średnio 1 km szerokości. Tylko w niektórych miejscach szerokość osiąga 2 km. Cały zbiornik liczy od 16 do 20 km2 powierzchni. Głębokość zbiornika zmienia się w zależności od stanu wody koło zapory ok 30 m, ale w południowej części (na linii Tęgoborze - Zbyszyce) przy niskich stanach wody tworzą się płycizny i muliska. W ostatnich latach zmodyfikowano założenia eksploatacyjne zbiornika, dzięki temu poziom wody w miesiącach letnich utrzymywany jest nieco wyżej. Niemniej jednak w pierwszej połowie lat osiemdziesiątych kiedy zaczynałem moją przygodę z windsurfingiem żeby popływać na desce w okolicach Tęgoborzy należało cały sprzęt umieścić na łodzi wiosłowej i brodząc po kolana (albo głębiej) w mule przepychać się na głębszą wodę. Kiedy można było już włożyć miecz pływaliśmy na deskach mając jednak na uwadze fakt, że przy zbyt gwałtownym upadku lądowało się w mule.
Nieregularny kształt jeziora uwarunkowany jest morfologią doliny Dunajca. Silnie rozwiniętą linię brzegową cechują liczne półwyspy oraz zatoczki znajdujące się u ujścia potoków wpadających do Dunajca. Począwszy od zapory jezioro tworzy zakole o szerokości około 500 m, obramowane z lewej stokami zalesionej Ostrej, a z prawej wzgórzem Łaziska. Dalej jezioro rozszerza się do 800 m o atrakcyjnym pod względem krajobrazu brzegu, z prawej wzdłuż stromego brzegu biegnie droga Gródek - Rożnów. Z kolei następuje skręt na południe i silne zwężenie (250 m) między Tabaszową a Wiesiółką. Aż do następnego zwężenia o szerokości 500 m usytuowanego miedzy półwyspem Koszarka a stokami Tabaszowej, jezioro charakteryzuje się bardzo urozmaiconą linią brzegową. Wyróżnić tu można zatokę Bartkowską wnikająca w dolinę potoku Podolanka oraz wyspę Grodzisko, popularnie zwaną Małpią Wyspą. Następna część jeziora ciągnąca się aż do kolejnego zwężenia na linii Tęgoborze Zbyszyce ma mniej rozwiniętą linię brzegową. Obszar zbiornika zamknięty liniami Tabaszowa-Sienna i Tęgoborze-Zbyszyce tworzy największe rozlewisko jeziora Rożnowskiego i stanowi centrum sportów wodnych jeziora. Górny odcinek jeziora czyli jego cofka powyżej miejscowości Tęgoborza jest płytki i silnie zamulony.
Pod względem nawigacyjnym obszar ciekawy krajobrazowo, niemniej jednak z uwagi na występowanie licznych dolin wiatr ma tendencje skręcające i przychodzi w szkwałach. Wiatr wieje najczęściej w miesiącach wiosennych i jesienią zwłaszcza gdy z gór spływa halny. W miesiącach letnich z reguły cisza, rzadko zakłócana mocnym wiatrem, który z reguły przychodzi wraz ze zmianą pogody. Najbardziej rozwiniętym sportem wodnym jest żeglarstwo. Coraz częściej (niestety) pojawiają się motorówki, których używanie było do tej pory zakazane z uwagi na strefę ciszy. Pływają również deski, lecz nie jest ich zbyt dużo. Dużą cześć stanowią deskarze z poza regionu, a nie jak można było przypuszczać surferzy nowosądeccy - Nowy Sącz leży przecież zaledwie kilkanaście km zbiornika. Żeglarstwo nad jeziorem Rożnowskim działa i rozwija się pod patronatem Nowosądeckiego Okręgowego Związku Żeglarskiego. To z jego inicjatywy działają na terenie jeziora kluby sportowe organizowane są regaty, prowadzone szkolenia i egzaminy na stopnie żeglarskie.

modyfikacja 2021-02-16

JEZIORO ROŻNOWSKIE

MAPA I OPIS
MIEJSC I SPOTÓW

Dość subiektywny opis miejsc i dość subiektywna ocena spotów (szczególnie pod kątem windsurfingu). Jest to wynik moich doświadczeń i obserwacji na tym akwenie.

LISTA MIEJSC I SPOTÓW:
TĘGOBORZE
TĘGOBORZE(dawniej SKS START)
TĘGOBORZE - ŁĄKA
TĘGOBORZE - WAŁ
STRUGA
ZNAMIROWICE
TABASZOWA
PATELNIA
ROŻNÓW
BARTKOWA
BARTKOWA - OW STALOWNIK
BARTKOWA - WAŁ
GRÓDEK NAD DUNAJCEM
GRÓDEK - POLE NAMIOTOWE
GRÓDEK - OŚRODEK W CENTRUM
MAŁPIA WYSPA (GRODZISKO)
GRÓDEK - KOSZARKA
LIPIE
SIENNA
SIENNA - HOTEL HERON
SIENNA - MOST
ZBYSZYCE

TĘGOBORZE

Wieś o charakterze krajobrazowo-wypoczynkowym, położona na lewym brzegu jeziora przy głównej drodze Kraków Nowy Sącz (do Krakowa ok 90 km, do Nowego Sącza 10 km). Najwcześniejsze wzmianki o wsi pochodzą z XIV w., biegł wtedy tędy szlak handlowy na Węgry. Obecnie wieś znana jest z gospodarki sadowniczej.

TĘGOBORZE

(dawniej SKS START)

Dawniej ośrodek sportów wodnych klubu sportowego SKS Start, obecnie teren prywatny. Znajdują się tu domki (brak informacji na tam możliwości ich wynajęcia). Dostęp do wody powinien być bezproblemowy, ale z uwagi na to, że teren jest prywatny warto zapytać. Parking może być nieco utrudniony, gdyż nie ma zbyt wiele miejsca. Taklowanie sprzętu na trawie. Zejście do wody (niestety) po mule. Najlepsze kierunki: południowe i wschodnie

TĘGOBORZE - ŁĄKA

Aby dojechać do tego spotu należy w centrum miejscowości skręcić w stronę jeziora. Dojazd drogą asfaltową. Spot stanowi łakę nad jeziorem porośniętą trawą z wygodnym i dużym parkingiem. Otwarta przestrzeń umożliwi starowanie latawcom. Taklowanie sprzętu na trawie. Zejście do wody (niestety) po mule. Najlepsze kierunki: południowe i wschodnie. Niestety polana bywa oblega przez wędkarzy.

TĘGOBORZE - WAŁ

droga na Znamirowice

Spot a zarazem miejsce wypoczynkowe w formie wielkiej trawiastej przestrzenie znajduje się kilkaset metrów po skręcie w miejscowości Tęgoborze w kierunku Znamirowic. Z dna jeziora został wybrany muł i posłużył do utworzenia powierzchni podpartej murem z narzutu kamiennego. Łatwy dojazd (drogą asfaltową), wielki parking oraz duża powierzchnia trawiasta zachęca do spacerów i odpoczynku.

Taklowanie sprzętu na trawie. Zejście do wody po kamiennych schodach. Najlepsze kierunki: południowe i wschodnie. Niestety polana bywa oblega przez wędkarzy.

STRUGA

Struga, to potocznie nazwane miejsce znajdujące się kilkaset metrów od spotu Tęgoborze -wał (należ się kierować w stronę Znamirowic). Znajduje się tam domek z pomostem oraz (w sezonie) kilka jachtów zacumowanych na bojach.

Niestety nie mam informacji na temat możliwości zejścia na wodę czy nocowania w tym miejscu. Obecnie jest to wąski przesmyk na jeziorze i z punktu widzenia pływania na desce nie specjalnie do plecenia.

ZNAMIROWICE

Wieś położona na lewym brzegu jeziora (pierwsze wzmianki w 1629 r.). Dojechać do niej można skręcając u podnóża góry Just w miejscowości Tęgoborze.

Znamirowice to przede wszystkim dwa ośrodki (dawniej ZNTK Nowy Sącz) obecnie w rękach prywatnych i Yacht Club PTTK Beskid. Ośrodek YC Beskid stanowi również główną bazę żeglarstwa regatowego nad jeziorem Rożnowskim.

Ośrodki leża w zatoce o dość uciążliwych warunkach wietrznych wypłynięcie czy powrót do brzegu stanowi czasem problem z uwagi na szkwały i zmienny kierunek wiatru. Zejście do wody po betonowym pirsie lub po kamieniach (stanowiący umocnienie brzegu). Dawniej stanowiło to dostęp do największego rozlewiska jeziora niezależnie od stanu wody, obecnie akwen ten jest zamulony i niebezpieczny z uwagi na naniesione przez powódź korzenie, gałęzie, pnie i inne elementy. Dlatego po wypłynięciu należy kierować się na północ jeziora w kierunku Gródka nad Dunajcem. W Znamirowicach można zjeść i znaleźć nocleg (chociaż z rozbiciem namiotu może być kłopot). Niestety jakość usług noclegowych jest dość słaba.

W Znamirowicach na terenie przysiółka Zapaść warto zobaczyć most Stacha? przypominający rzymską budowlę. Obiekt ten, mający 12 m długości, 6 m szerokości i 15 m wysokości wybudował tutejszy gospodarz Jan Stach, zmuszony do tego przez swojego nieżyczliwego sąsiada, który zagrodził mu dojazd do drogi Tabaszowskiej. Stach wybudował wyłącznie własnymi siłami 500 m drogi i wspomniany most nad jarem, uzyskując w ten sposób połączenie ze światem.

Parking w sezonie dość utrudniony z uwagi na małą przestrzeń. Taklowanie sprzętu na betonie, zejście do wody z pomostu lub betonowego pirsu. Niestety przy pomoście znajduje się port gdzie cumują jachty, dlatego wypłynięcie jest kłopotliwe. Obecnie z uwagi na naniesione przeszkody na i pod wodne nie polecam tego tego miejsc pod windsurfing.

TABASZOWA

Wieś położona na wzgórzu na lewym brzegu jeziora. U podnóża którego znajduje się pole namiotowe. Praktycznie od Tabaszowej (w kierunku Rożnowa) zaczyna się obszar przeźroczystej wody, gdyż ze spowolnionych rozlewiskiem wód Dunajca wytrąca się muł. Dojazd od plaży i pola namiotowego w Tabszowej po niezbyt dobrej drodze.

Zejście do wody po trawie, dno jest piaszczyste. Taklowanie sprzętu na trawie. Najlepsze kierunki: południowe i wschodnie

PATELNIA

Popularnie nazwany cypel na jeziorze Rożnowskim znajduje się na wysokości Wyspy Grodzisko i Gródka nad Dunajcem. Kiedyś dość popularny ośrodek wypoczynkowy i żeglarski obecnie nieco podupadły Dojazd drogą na Tabaszową (kierować się należy na północ). Niestety do samego jeziora dojazdu nie ma. Na szczycie (przed zjazdem na Patelnię) znajduje się brama (z tablicą: teren prywatny). Po jej przejechaniu należy dojechać drogą bitą do parkingu i tam uiścić opłatę. Niestety dane dotyczące dostępu do wody, możliwości otaklowania sprzętu nie są znane. Z uwagi na brak możliwości dojechania nad brzeg jeziora miejsce uznane zostaje za potencjalny spot.

ROŻNÓW

Miejscowość od której wzięła nawę zapora i nazwa jeziora. Wzmianki o wsi pochodzą z XIV w. Wieś była w posiadaniu wielu właścicieli min. Zawiszy Czarnego z Garbowa (bohatera spod Grunwaldu).

Jezioro tworzy tu rozlewisko umożliwiające uprawianie sportów wodnych. Brzegi trawiaste i dno piaszczyste niestety z uwagi na wszech-obecną prywatyzację dostęp do wody jest utrudniony.

Do atrakcji Rożnowa zaliczyć można ruiny zamku Rożenów (od których pochodzi nazwa wsi) oraz drewniany bezwieżowy kościółek z XVII w. Warto zobaczyć również samą zaporę.

Do Rożnowa prowadzi droga z Krakowa (skrzyżowanie za miejscowością Wytrzyszczka) lub Nowego Sącza przez Gródek nad Dunajcem.

Niestety dane dotyczące dostępu do wody, możliwości otaklowania sprzętu nie są znane. Z uwagi na brak możliwości dojechania nad brzeg jeziora miejsce uznane zostaje za potencjalny spot.

BARTKOWA

Jezioro w tym rejonie zwęża się i zmusza amatorów żeglarstwa czy windsurfingu szukania czystego wiatru w szerszych rejonach zbiornika. Brzeg porośnięty trawą a dno piaszczyste. Można tu rozbić namiot lub korzystać z miejsc noclegowych ośrodkach wczasowo-wypoczynkowych. Do atrakcji zaliczyć można jedyny nad jeziorem statek białej floty, która wyrusza na wody jeziora z pod pensjonatu "Stalownik".

Dojazd od Krakowa lub Nowego Sącza jak do miejscowości Gródek nad Dunajcem.

Znajdują się tu dwa (blisko siebie położone miejsca): ośrodek wypoczynkowy Stalownik oraz wał (podobny jak w Tęgoborzy). Niestety jezioro w tym miejscu jest wąskie a wiatr nie ma zbyt dużo miejsca by się rozpędzić.

BARTKOWA - OW STALOWNIK

Ośrodek wypoczynkowy czy jak dawniej zwano takie miejsca ośrodek wczasowy znajduje się w Bratkowej i jest z jednym z niewielu ośrodków, które działają nie tylko w lecie. Do atrakcji niewątpliwie należy możliwość odbycia rejsu statkiem białej floty.

Niestety nie znane są dane dotyczące możliwości korzystania z dostępu do wody, niemniej jednak ośrodek posiada parking i łatwy dostęp do jeziora. Jezioro w tym miejscu jest wąskie a wiatr nie ma zbyt dużo miejsca by się rozpędzić, ale przy wschodnim wietrze jest szansa na popływanie, a na pewno jest możliwość wypłynięcia na szerszy akwen jeziora.

BARTKOWA - WAŁ

Nieopodal ośrodka Stalownik znajduje się obwałowanie jeziora (wykonane podobnie jak to ma miejsce w Tęgoborzy). Znajduje się tam wygodne zejście do wody oraz parking. Zapewne w sezonie można tam również spotkać wędkarzy.

Taklowanie sprzętu na trawie. Zejście do wody po betonowych schodach. Jezioro w tym miejscu jest wąskie a wiatr nie ma zbyt dużo miejsca by się rozpędzić, ale przy wschodnim wietrze jest szansa na popływanie, a na pewno jest możliwość wypłynięcia na szerszy akwen jeziora.

GRÓDEK NAD DUNAJCEM

Największa miejscowość wypoczynkowa nad Jeziorem Rożnowskim. Pierwsze wzmianki pochodzą z 1629 r. W czasie okupacji hitlerowskiej gubernator Frank wybudował tu willę z pływającym basenem kąpielowym. Znajdują się tutaj ośrodki wczasowe oraz bardzo duże pole namiotowe położone nad samym zbiornikiem. Dobre zaplecze socjalno-gastronomiczne powoduje ze w sezonie miejscowość ta jest zapełniona turystami i wczasowiczami.

Do Gródka prowadzi droga z Krakowa - należy skręcić w lewo za miejscowością Wytrzyszczka lub Nowego Sącza - rozjazd w miejscowości Dąbrowa.

Do atrakcji tej części jeziora należy jedyna wyspa zbiornika - wyspa Grodzisko popularnie zwana Małpią Wyspą. Na wyspie znajdują się zarośnięte dzisiaj ruiny rycerskiego zamku z XIV w.

GRÓDEK NAD DUNAJCEM - POLE NAMIOTOWE

W centrum miejscowości znajduje się pole namiotowe. Dostęp do wody po płaskim i piaszczystym brzegu, ale jak sądzę będzie wymagana opłata za wjazd. Taklowanie sprzętu na trawie lub piasku.

Nie najlepszy obszar nawigacyjny, wymaga on od amatorów windsurfingu omijania szerokim łukiem wyspy Grodzisko, gdyż zakłóca on przepływ wiatru. Niemniej jednak za wyspą znajduję się duże rozlewisko umożliwiające swobodne żeglowanie.

GRÓDEK NAD DUNAJCEM - OŚRODEK W CENTRUM

Obok pola namiotowego znajduje się ośrodek wypoczynkowy (dobrze widoczny na panoramie powyżej). Dostęp do wody w bezpośrednim sąsiedztwie Wyspy Grodzisko. Taklowanie sprzętu na trawie lub piasku. Niestety nie znane są warunki wejścia/wjazdu na teren ośrodka, ani czas jego otwarcia.

WYSPA GRODZISKO - MAŁPIA WYSPA

Do niewątpliwych atrakcji Gródka nad Dunajecem jak i całego jeziora Rożnowskiego należy Wyspa Grodziako popularnie zwana Małpią wyspą. Jest to wzgórze (dawniej grodzisko), które po zalaniu doliny Dunajca w 1942 roku stało się wyspą. Dzisiaj należy do obszaru ochrony krajobrazu i jest rezerwatem ptaków. W rejonie jeziora co roku gnieździ się 165 gatunków ptaków, w tym tak rzadkie jak pojawiający się w rozlewiskach na pograniczu Gródka i Bartkowej bocian czarny.

GRÓDEK NAD DUNAJCEM -KOSZARKA

U wylocie z Gródka nad Dunajcem w kierunku Nowego Sącza znajduje się plaża (kamienista), z pomostem i zapleczem gastronomicznym. Znajduje się tu również parking. Dostęp do wody nie powinien być ograniczony. Taklowanie sprzętu na trawie, a najlepsze kierunki wiatru to południowe.

LIPIE

Podążając dalej drogą w kierunku Nowego Sącza w miejscowości Lipie znajduje się mała plażą, która umożliwia zejście do wody. Taklowanie sprzętu (raczej ) na kamienistej plaży. Znajduje się tam również niewielki parking. Najlepsze kierunki wiatru to południowe i wschodnie.

SIENNA

Wieś położona na prawym wschodnim brzegu Jeziora Rożnowskiego. Do Siennej można dojechać zarówno od strony Krakowa (skręt na Rożnów - droga biegnie wzdłuż jeziora) jak i od strony Nowego Sącza (w Dąbrowej trzeba skręcić na Gródek n/d Dunajcem).

SIENNA - HOTEL HERON

Nowo powstały obiekt hotelowy nad jeziorem Rożnowskim. Imponujący budynek ze wspaniałym pomostem. Niestety nie są znane warunki korzystania z parkingu, pomostu i zejścia do wody (po lewej stronie od hotelu znajduje się szutrowa alejka prowadząca nad jezioro).
Duży parking. Taklowanie na betonie lub nad jeziorem na kamienistej plaży. Najlepsze kierunki wiatru: południowe i wschodnie.

SIENNA - MOST

Kilkaset metrów od hotelu Heron w kierunku Nowego Sącza znajduje się most. Nad jezioro można się dostać skręcając przy moście na piaszczysto-mułową plażę. Na niej można rozbić namiot. Pod względem możliwości uprawiania windsurfingu miejsce dobre. Zatoka z plażą umożliwia swobodny dostęp do jeziora, chociaż znajdują się tam tablice informujące o tym, że teren jest prywatny.

Taklowanie sprzętu na trawie. Najlepsze kierunki wiatru: południowe i wschodnie.

ZBYSZYCE

Malowniczo położona wieś na prawym brzegu jeziora Rożnowskiego. Dawna wieś została niemal w całości zatopiona w czasie budowy zapory, na szczęście ocalały zabytki: zespół dworski oraz kościół (z 1447 r.) istniała tu przed 1242 r.

Do Zbyszyc można dojechać od strony Nowego Sącza kierując się na Gródek n/d Dunajcem lub od strony Krakowa (malowniczą trasą wzdłuż jeziora), należy wówczas skręcić na drogę na Rożnów. Brzegi pokryte trawą i krzakami, dno bardzo muliste. Obecnie dostęp do jeziora mocno ograniczony zarówno przez zarośnięcie brzegów, jak również poprzez zamulenie i zarośniecie akwenu.